Archiwum Akt Dawnych

Zabytkowy budynek Archiwum Akt Dawnych w Warszawie wymagał rozbudowy, a ze względu na wymagania pomieszczeń do przechowywania dokumentów nowa kubatura musiała znaleźć się nad ziemią.

Pierwsze koncepcje zakładały zbudowanie w obszarze dziedzińca niższego budynku o nowoczesnym, ale nie rzucającym się w oczy wyglądzie. Pomysł konserwatora zabytków był jednak inny. Zakładał wykonanie nowego skrzydła o tej samej wysokości co oficyny, również ze spadzistym dachem. Ostatecznie projekt wykonaliśmy według proponowanej przez konserwatora zasady.

Na początku XVIII wieku znajdował się w tym miejscu inny murowany budynek, najprawdopodobniej wzniesiony według projektu Tylmana z Gameren. W 1717r. został zakupiony przez biskupa kujawskiego Konstantego Felicjana Szaniawskiego, który przebudował go na pałac barokowy. Kolejnym właścicielem został w 1721 Jan Szembek, po jego śmierci wdowa Ewa z Leszczyńskich, a od 1762 Stanisław Mycielski. W 1786 właścicielem pałacu został generał Filip Raczyński, który w 1787 przekazał go swojemu teściowi – staroście wielkopolskiemu Kazimierzowi Raczyńskiemu.

W 1786r. Kazimierz Raczyński rozpoczął przebudowę gmachu w stylu klasycystycznym według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera. Oś środkową pałacu architekt zaakcentował przyściennym portykiem kolumnowym, umieszczonym na drugiej i trzeciej kondygnacji i zwieńczonym trójkątnym szczytem.

Przed 1939r. w budynku mieściło się Ministerstwo Sprawiedliwości. Po zakończeniu II Wojny Światowej mury pałacu w większości przetrwały, chociaż budynek był wypalony. Zawalił się dach, zniszczony został także narożnik gmachu od strony ulic Podwale i Kilińskiego. W całości ocalały piwnice.

Pałac został odbudowany w latach 1948–1950 według projektu architektów Władysława Kowalskiego i Borysa Zinserlinga w stylu klasycystycznym. Nie wprowadzono żadnych większych zmian w wyglądzie zewnętrznym korpusu głównego, pozostawiono m.in. głowę Temidy w tympanonie. Odbudowaną oficynę od strony ulicy Podwale obniżono o jedno piętro, równając ją z wysokością sąsiadującej zabudowy. Reprezentacyjna Sala Balowa została odrestaurowana w latach 1972–1976

Pod koniec 1951 do gmachu zaczęto przenosić z pałacu Pod Blachą w Warszawie zbiory Archiwum Głównego Akt Dawnych. Ta instytucja użytkuje pałac Raczyńskich do dnia dzisiejszego. Przechowywane są tutaj między innymi takie dokumenty jak Unia Lubelska, czy Konstytucja 3-go Maja.

Przed opracowaniem projektu znaleźliśmy w archiwach projekt przebudowy z połowy XX wieku. Na jego podstawie określiliśmy wcześniejszy układ funkcjonalny pomieszczeń, dążąc do jego odtworzenia.